Harley Davidson WLC Liberator revisie

HD revisiebeurt

Uitgeblust stond deze Harley Davidson WLC in een garagebox onder een flatgebouw te wachten op betere tijden. En dat begon de eigenaar steeds meer dwars te zitten.

Er moest iets gebeuren. Samen met nog enkele andere motorfietsen, waarover later meer, is de Harley Davidson WLC opgehaald om nieuw leven in te blazen. Net als alle andere motoren heeft deze Harley een interessante historie met bijbehorend verhaal. Klik daarvoor op de knop hieronder en start het verhaal vanaf het begin.

Naar de start van de restauratie

Oud vertrouwd

Waar nodig is de elektra vernieuwd. Dat was al eens gedaan en gelukkig heeft degene die dat indertijd deed authentiek ogende bedrading gebruikt.

Omdat het hier om een oorlogsmachine gaat is de dashboardverlichting uitschakelbare met een kleine chromen draaiknop in de onderste punt van de kilometer en contactslotafdekkap. Uitschakelen was nodig omdat anders misschien vijandige vliegtuigen het licht zouden kunnen opmerken en een aanval konden inzetten.

De dynamo bleek nog perfect en ook de niet meer originele spannningsregelaar deed het prima.

Opbouw blok

De opbouw van het motorblok markeert altijd weer een speciaal moment. Hier is te zien dat het onderblok weer gemonteerd is en dat het tijd wordt om de zuigers te monteren. Dan gaan de cilinders er op en tenslotte de koppen. Dan het merkwaardige T-stuk waarmee de carburateur beide cilinders voedt.

Als alles op z’n plaats zit gaat het blok weer in het frame. Altijd weer goed opletten, want het blok heeft de neiging om er spontaan weer uit te kantelen, dus meteen vastzetten.

Uiteindelijk wordt ook de versnellingsbak gemonteerd en gaat de koppeling en de primaire ketting op zijn plaats. Dynamo monteren, carburateur er weer op, en alle oliepijpen en benzinetoevoer aansluiten. Kleppen en ontsteking waren al gesteld dus olie en benzine in de tank en een flink aantal keer trappen zonder ontsteking om de olie door het blok te pompen. Dan maar eens met ontsteking proberen en negen van de tien keer loopt hij voor de eerste keer.

Laag-hoog

Rechts zoals de Liberator hier aan kwam met de koplamp laag en de de claxon hoog gemonteerd. De WLA uitvoering.

Maar omdat het hier een WLC betreft, en omdat het de Liberator de specifieke uitstraling geeft, is de koplamp omhoog geplaatst en de claxon boven het spatbord.

Opnieuw verchroomd en het gebroken glas vervangen door een exacte kopie maakt het weer af.

Naalddruk

Eén van de sproeiers is verstelbaar en kan tijdens het rijden aangepast worden. Deze sproeier wordt ook versteld als de chokehendel bedient wordt. Door middel van het veertje blijft alles goed op druk. Maar als het veertje gebroken is zoals op de foto gaat het met de koude start mis.

Op de linker foto de carburateur zo van de motorfiets.

Gasfabriek

Deze Liberator heeft een Linkert M88 carburateur. Het is eigenlijk een rechte pijp uit brons gegoten met een eveneens gegoten aluminium vlotterkamer. Op de foto een exploded view van de schoongemaakte carburateur onderdelen met de nieuwe delen er al bij. Hier boven een foto van de carburateur zo van de motor.

Om de Liberator goed te laten lopen is de juiste afstelling van de carburateur erg belangrijk. Met name de vlotter (het zwarte rondje linksboven) moet heel nauwkeurig afgesteld worden zodat hij nergens tegen de vlotterkamer aanloopt. Als dat wel gebeurt blijft de vlotter hangen en verzuipt de motor.

Ook van belang is dat de benzinekraan goed werkt. Dit is een niet alledaagse constructie in de benzinetank die met een lange stang door de tank naar een bedieningsknop bovenop de tank loopt. Door de constructie is goed afsluiten niet altijd meer mogelijk.

Aftermarket

Op de foto tandwielen voor het bedienen van de kickstarter. Een bekend slijtageonderdeel van dit type motorfiets. Vandaar dat zogeheten aftermarket leveranciers in dit gat gesprongen zijn om een vervanger te leveren. Dat blijkt niet altijd een succes. Kennelijk gaat er in het productieproces iets mis of wordt het verkeerde materiaal gebruikt, want de tanden kunnen spontaan afbreken.

De originele tandwielen zijn vele malen beter maar heel slecht of helemaal niet nieuw verkrijgbaar. Vandaar dat het de moeite loont om rond te kijken voor een goed gebruikt exemplaar.

Op de foto is goed te zien hoe de tanden verslijten. Links boven staat een aftermarket tandwiel.

Schakelvorken

Eén van de meest versleten onderdelen in de versnellingsbak waren de schakelvorken. Maar alles is vernieuwd en uiteindelijk is ook het schakelmechanisme aan de tank voorzien van nieuwe scharnierpunten. Daarmee is de speling uit de bediening en geeft het schakelen weer een exact gevoel.

Ook de koppelingskabel is vernieuwd. Deze open kabel bediening maakt in een stalen buisje een hoek van 90 graden en is nogal aan slijtage onderhevig. Met een nieuwe kabel geeft het voetpedaal voor de bediening van de koppeling wee een goede feed back.

De Liberatorrijders onder u zijn het natuurlijk al lang gewend maar voor wie niet dagelijks op een motor met voetkoppeling rijdt is het even wennen!

Koelrib cilinderkop

De buitenste koelrib van de cilinderkop had schade opgelopen en was gescheurd. Gelukkig was het oude stukje bewaard gebleven en dat is zoals op de linker foto te zien is er weer aan gelast.

Rechts dezelfde koelrib maar nu weer bijna onzichtbaar bijgewerkt. Na het stralen van de cilinderkoppen is er niets meer van te zien.

Oliedruk

Ook de schroefdraad van de oliedruksensor onder in het blok had het zwaar te verduren gehad. Er was nog maar weinig ‘vlees’ over om nieuwe schroefdraad te maken dus is het geheel dichtgelast en weer opgeboord.

Daarna is de aansluiting weer als vanouds vormgegeven zodat er ook hier nauwelijks iets zichtbaar van is.

Wegwerken

Hier dezelfde scheur als hieronder. Aan de buitenkant duidelijk te zien dat er iets gebeurt is en dat het materiaal geheel door gesmolten is.

Rechts op de foto hetzelfde stukje maar nu dat het na het lassen is bijgewerkt.

Er is bijna niets van te zien.

Scheuren

Op de rechterfoto is het met moeite te zien, maar in één van de cilinderschachten zit een scheur. Eigenlijk is er hier sprake van een ontwerpfout want het materiaal is flinterdun en er is nogal wat thermische belasting.

Maar de scheur is gelast. Het oude aluminium heeft deze reparatie goed doorstaan en de wand is nu steviger dan voorheen.

De revisie

De historie van deze Harley Davidson WLC is inmiddels wel bekend. Daaruit val top te maken dat dit werkpaard flink wat kilometers onder de banden heeft laten doorrollen. Niet zo gek dus om eens ruim aandacht aan het motorblok en de versnellingsbak te schenken.

Bij de demontage van het blok en de bak viel op dat alles eigenlijk nog in boven verwachting goede staat was. natuurlijk wel hier en daar slijtage maar dat is meer dan ingecalculeerd. Aardig is ook om te zien dat het hier inderdaad om een ex-leger motorfiets handelt. Op sommige plekken is de legergroene kleur niet verdwenen.

Wegenwacht

“De Wegenwacht begint in 1946 op 7 Harleys die afkomstig zijn van het Canadese leger”, zo is te lezen op de infographic van 70 jaar wegenwacht in Nederland. De Harleys hebben van 1946 to 1960 dienst gedaan met hun opvallende gele zijspan vol met gereedschap en onderdelen.

In het ANWB-ledenblad de Kampioen van oktober 1946 wordt ruim aandacht besteed aan de Wegenwacht in Limburg. Op de omslag een hele serie Liberators met en zonder zijspan.

In mei 1951 bestaat de Wegenwacht vijf jaar en dat is reden om een complete uitgave van de Kampioen aan dit jubileum te wijden, inclusief één op één afgedrukte gelukwens van prins Bernhard.

Politie HD WLC

Hoewel de motorfiets hier op het beginplaatje een BMW is zijn er verderop in het filmpje vele Harley Davidsons te zien.

Het filmpje illustreert de rijvaardigheden van de Rotterdamse motorpolitie op hun rollend materieel. Maar ook andere motormerken zijn in actie te zien, maar Harley Davidson heeft lange tijd een belangrijke rol gespeeld.

Uiteindelijk werden in 1971 de laatste Harley Davidson motoren vervangen door BMW’s. Dat nieuws haalde zelfs de krant omdat de Harley in gebruik bij de politie in Nederland toch iets bijzonders was. Het laatste korps met Harley’s was de gemeentepolitie Eindhoven.

Het filmpje is eigendom van het Polygoon Journaal.

Motorbrigade

Hier rechts op de foto een Harley Davidson zijspancombinatie van de Motorbrigade Amsterdam in actie bij het aan de kant zetten van een automobilist. Het zal ongetwijfeld in scene gezet zijn maar het is een mooi plaatje en het illustreert het gebruik van de na-oorlogse Harley Davidson zijspancombinatie.

Overigens is het gebruik van motoren bij de politie geen specifiek na-oorlogs fenomeen. Al in 1921 werd de Motorbrigade Politie Amsterdam opgericht en waren er Harley Davidsons als dienstmotorfiets in gebruik, met en zonder zijspan.

Werkloze werkpaarden

Na de Tweede Wereldoorlog werd heel veel materieel door de geallieerden achtergelaten. Ook in Nederland waren terreinen met onafzienbare rijen voertuigen die ineens niet meer ingezet hoefden te worden. Hier op de foto een verzameling Liberators waar nu menigeen de vingers bij zou aflikken.

Naast de vele Britse motoren bleven ook Harley Liberators achter. Wilde verhalen doen de ronde dat zelfs complete scheepsladingen met splinternieuwe motoren in zee zijn gedumpt. Moeilijk voor te stellen omdat alles gebruikt kon worden. Er zijn wel foto’s van Britse motoren op de zeebodem, maar dat betreft dan veelal tot zinken gebrachte schepen.

De Liberators die in Nederland achterbleven waren de Amerikaanse WLA’s waar de ‘A’ staat voor Army, en de Canadese WLC’s (C=Canada). Op deze website is het verschil tussen de twee modellen duidelijk aangegeven.

Van oorlog naar vrede

Na een buitengewoon leven raakte deze Harley Davidson WLC lang geparkeerd in een garagebox onder een flatgebouw. De Canadezen lieten deze Harley Davidson na de diensttijd in de Tweede Wereldoorlog in Nederland als gebruikte legermotorfiets achter. Omdat een vervoersmiddel na de oorlog voor iedereen en ook de overheid een schaars goed was, kwam deze gebruikte motorfiets in dienst van de politie.

Rond 1969 heeft de huidige eigenaar de motor aangeschaft en is er veel mee gereden. Tussentijds zijn er opknapbeurten geweest waarbij het hoge stuur en de burgerversie spatborden zijn gemonteerd. Nu was het echter tijd om ook het motorblok en de versnellingsbak onder handen te nemen, en de puntjes op de ‘i’ te zetten in de transformatie naar burgerversie.