Automoto 150ch met AMC motorblok

Karakteristiek Frans

Franse auto’s hadden vroeger bijna allemaal gele koplampen. Als je goed keek bleek dat te komen door de spiegeling van de gele gloeilamp in koplampreflector. 

Ook Franse motoren hadden zo’n koplamp. Vandaar dat deze Automoto ook die uitstraling moest hebben. Daarom is een bruikbare 6 volt lamp gezocht. Dat werd een Philips Duplo lamp die nog in z’n originele doosje zat. 

Verlichting

Het rode achterlicht glaasje heeft tot het laatst van de restauratie voor hoofdbrekers gezorgd. Het was er niet bij en nergens te koop te vinden. Uiteindelijk kwam er op Ebay een compleet achterlicht in slechte staat te koop. En daar zat nog een bruikbaar glaasje in. Geweldig! Maar schaarste heeft wel een flinke prijs.

De gele 6 volt Philips Duplo lamp is ‘new old stock’ en komt in de koplamp.

Knipoog

Het spiegeltje is een knipoog naar het verleden. De zilverlaag is aan het loslaten en dat geeft het antieke uiterlijk.  

De houder en de achterkant zijn ondanks de flinke roestvorming zo goed als dat ging weer verchroomd. Met het oude spiegelglaasje er weer in is dit een teken van de oudheid van deze Automoto 150ch motorfiets.  

En zo blijft het ook. Leeftijd mag best getoond worden.

Eerste eindresultaat

Gelukkig is er niet zoals oorspronkelijk de bedoeling was gekozen om de Automoto 150ch wielen in z’n geheel in één kleur te poedercoaten.

De gespoten naven zitten met op maat gemaakt rvs-spaken in de nieuwe chromen velgen. Nieuwe binnen- en buitenbanden maken het af.

Het wiel samen met de nieuw gemaakte spatbordsteunen en het gepoedercoate voorspatbord maken het plaatje compleet.

Nieuwe velgen

Je zou het niet zeggen maar de oude geroeste en geschilderde velgen zijn ooit verchroomd geweest. Daarom moesten er ook weer verchroomde velgen op. Maar de oude velgen waren te slecht om te verchromen. 

Gelukkig zijn er zo goed als gelijke nieuwe velgen gevonden. Op de foto is het slecht te zien maar het profiel van de nieuwe velgen is nagenoeg gelijk aan het origineel.

Bagagekastjes

Op de eerdere foto’s is te zien hoe de sluiting van deze kastjes is gemaakt. Een hele verbetering ten opzichte van de kale M8 bout die de vorige eigenaar van de Automoto 150ch als provisorische oplossing had gebruikt.

De bakelieten draaiknoppen geven een periode juiste uitstraling aan de kastjes.

Jammer genoeg is er geen documentatie gevonden over hoe het door de fabriek gedaan werd.

Bakelieten knop

De bakelieten knoppen hebben inwendige M4 schroefdraad. Maar de sluiting van de kastjes heeft M8 schroefdraad. Bovendien moet de sluiting in het deksel blijven hangen als het kastje open is.

Daartoe is een stukje M8 schroefdraad doorgeboord zodat er een M4 schroefbout doorheen past. Daarmee zit de schroefdraad aan de knop. Om te voorkomen dat de sluiting uit het deksel valt is het uiteinde afgedraaid en houden twee ringetjes de boel op z’n plaats.

Wellicht origineel

De zijkastjes moeten dicht kunnen. Op de foto’s aan het begin van de restauratie is te zien dat er gewoon een M8 bout ingedraaid zat. 

Na een dergelijke restauratie is dat geen passende oplossing en bovendien is niet aannemelijk dat de Automoto 150ch zo de fabriek verliet.

Daarom zijn bakelieten kastknoppen voor dit doel aangepast.

Wielnaven

Het oorspronkelijke idee was om de wielen in z’n geheel te laten poedercoaten.

Maar gedurende de restauratie bleek dat dit nooit zo geweest was. De naven bleken een zilverkleurige finish te hebben en dat is hier dus ook weer zo gemaakt. 

Voorveer spannen

Op de ene foto is de veer in ontspannen toestand op z’n positie gezet. Aan de bovenkant is de veercompressor aan het veerbevestingspunt vastgezet. Dit voorkomt wegglijden.

De andere foto laat de veer gecomprimeerd zien. Je kunt wel zien dat dat een heel stuk is en dat de veer dus onder flinke spanning staat.

Zo is de veer heel gecontroleerd op z’n plek te zetten.

Speciaalgereedschap

Bij de demontage van de voorvork was de voorveer losgesprongen. Bij eerder gerestaureerde motoren met een dergelijke voorvork is een veer gemonteerd die niet onder voorspanning staat. Die haal je er zo uit en gaat er makkelijk in.  

Hier is dat anders. Dat is op de foto met de veer in ontspannen toestand goed te zien. In de voorvork monteren gaat alleen met behulp van speciaal daarvoor gemaakt gereedschap.

Zoals het hoort

Hier de tank zoals hij is geworden. De roodbruine verf heeft een witte pinstripe contourrand gekregen. Het logo is in witte letters met een zwart randje.

Onderdeel van het logo is een klavertje drie. tot op heden is het niet duidelijk waar dit logo zijn oorsprong heeft. Mocht iemand het weten dan zouden we het hier graag vermelden.

Steunkleur maken

Alles is afgeplakt en nu kan de verf er op. Dat is een twee componenten lak. De kleur lijkt niet overeen te komen met het origineel maar het blijkt dat het origineel nogal verkleurd is.

Na droging ziet het er dan zo uit. De basis is gelegd voor de kleurvlakken op de tank nu nog het logo en de contourstreep er op.

Volgens voorbeeld

Op de oude tank was na licht schuren de contouren van de gekleurde baan aan weerszijden te zien.

De afmetingen en de positie zijn voor het poedercoaten opgemeten en nu weer op de tank afgeplakt.

Het te spuiten gedeelte is licht opgeschuurd en ontvet om de verf beter te laten hechten.

Kabelnippels op maat

Voor de ontstekingsvervroeging, gas, voorrem en koppeling zijn bedieningskabels nodig. Die zijn niet kant en klaar op maat te krijgen dus moeten ze zelf gemaakt worden. Dat kan prima want alle losse onderdelen zijn gewoon te koop. 

Maar de Franse motorfietsbouwer heeft er bij de Automoto 150ch voor gekozen om geen standaard spul te gebruiken. Dan moet je zelf wat maken en dat is op de foto te zien. 

Uit messing staf worden de nippels op maat gedraaid en vervolgens doorboord. Dan aan het uiteinde waar de kabel gesoldeerd wordt komt een wat groter gat voor betere houvast.

Frame opbouwen

Er komt schot in de zaak. De framedelen zitten weer in elkaar. Het zadel heeft nieuwe veren met daaroverheen een nieuw dekje.

Het motorblok zit in het frame. Daarvoor zijn eerst alle bouten schoongemaakt en is de schroefdraad opgezuiverd.

De gereedschapskastjes zijn gemonteerd en provisorisch met een vleugelmoer gesloten. Dat wordt later anders opgelost.

Kettingwiel truc

Hier zijn beide kettingwiel delen in elkaar gelegd en vast gelast. Het resultaat is een kettingwiel dat even goed is als het oude en er net zo uit ziet. 

Aan de naaf gemonteerd en met een nieuwe ketting lijkt het alsof het nooit anders is geweest.

Custom kettingwiel

Ook het achterkettingwiel is niet meer te krijgen. Dat is lastig want het zit in speciaal gevormde rubbers aan de achternaaf geschroefd.  

De oplossing zit in een donorkettingwiel dat net zo veel tanden heeft en geschikt is voor dezelfde ketting.

Door het oude kettingwiel af te draaien en het nieuwe uit te draaien krijg je twee onderdelen die precies in elkaar passen.

Nieuwe zadelveren

Op het oude zadel zaten nauwelijks nog veren. Exact gelijke veren zijn niet meer te krijgen dus dat wordt zelf veren maken.  

Veermateriaal is genoeg verkrijgbaar in de handel. Het zoeken is naar de juiste diameter en sterkte. Dan is de klus zo gepiept. 

Alles weer blauw

De poedercoater heeft zijn best gedaan. De kleur is prachtig en het parelmoereffect net genoeg. Kan niet beter. 

Nu is het uitpakken. Voordat de montage begint eerst alle afgedekte gaten vrijmaken, de schroefdraad controleren en netjes de overtollige poedercoating verwijderen.

Dan kan de opbouw beginnen. 

Nieuwe steunen

Als je de foto’s ziet van de Automoto 150ch uit de schuur dan missen er twee voorste steunen van het voorspatbord. 

Die zijn natuurlijk niet meer te krijgen. En ook de afmetingen van het gebruikte materialen zijn anders dan nu verkrijgbaar is. 

Dan zit er niets anders op dan vier nieuwe, gelijke steunen te maken naar het oude voorbeeld. Als er straks kleur op zit lijkt het of het nooit anders is geweest.

Nieuw schroefdraad

De verbindingsstangen van de voorvork blijken behoorlijk versleten. Door de slijtage van de schroefdraad waar de asbouten in draaien is afstellen van de voorvork onmogelijk. 

Repareren kan door de gaten dicht te lassen, open te boren en van nieuwe schroefdraad te voorzien.

In onderdelen

Het Automoto 150ch rijwielgedeelte in exploded view. Nu nog alle onderdelen checken en schoonmaken en dan kan de kleur er op. 

Een aantal delen zijn al behandeld en gerepareerd. In de spatborden zijn de overtollige gaten dicht gelast. En ook de standaard is gerepareerd.

Originele kleur!

Als het typeplaatje van het balhoofd gaat blijkt daar nog de originele kleur onder te zitten. Die komt overeen met wat er tussen de  verflagen op de tank is gevonden. 

Op de foto lijkt de kleur iets lichter dan in het echt maar er is goed te zien dat er een lichte parelmoer in de verf zit. Dat geeft net iets extra.

In de kleurstalen van de poedercoater blijkt een kleur te zitten die nagenoeg overeenkomt met wat we hier zien. En het mooiste is dat deze kleur ook een licht parelmoereffect heeft. Beter kan bijna niet.

Nu verder

Het motorblok is zo goed als klaar. Maar dat geldt niet voor de rest. Dat is op de foto goed te zien. 

Uiteraard gaat het motorblok weer uit het frame. Demontage van alle onderdelen staat nu op de planning en dan is het schoonmaken en checken. Er zal ongetwijfeld nog wel iets boven water komen.

Motorblok klaar

Alles is weer tip-top in orde. Het enige onderdeel dat nog in het Automoto 150ch motorblok gemonteerd moet worden is de ontstekingsplaat. Die ligt er nog naast.

Alleen de ontsteekspoel mist. De ontstekings- en lichtspoelen zijn gecheckt en daarbij viel de hoogspanningsspoel door de mand.

Die is inmiddels opnieuw gewikkeld en dat zal voor een betere vonk zorgen.

Klaar voor montage

Het motorblokje zit weer in elkaar. Na diverse aanpassingen van schroefdraad, bouten, lagers en passingen  staat het klaar voor montage in het frame. 

Pakkingen en andere afdichtingen zijn allemaal handgemaakt. Niets is er meer te krijgen. De enkele Franse website die wel iets aanbied geeft na bestelling niet thuis… En er wordt niet geleverd.

Vernuftig

Op deze foto is een gedeelte van het Automoto 150ch motorblok al weer in elkaar gezet. Maar waar het hier om gaat zijn de messing bussen met de schroefgaten. 

De Franse constructeur AMC had kennelijk niet veel vertrouwen in aluminium als medium om reguliere schroefdraad in te maken. Daarom is gekozen voor messing bussen voor de schroefbouten waarmee het koppelingsdeksel vastzit. 

De messing bussen zitten met zeer grove schroefdraad in het aluminium. Dat geeft goede houvast. Een dure methode maar wel mooi en degelijk.

Schoon

Op de foto vele uren werk. Alle aluminium delen zijn schoongemaakt en gestraald. 

De versnellingsbak assen en tandwielen zijn grondig schoongemaakt. Op de achtergrond is ook de opnieuw geassembleerde krukas te zien.

Diepreiniging

Het gebeurd elke keer maar telkens is het een verrassing. Onooglijk aluminium knapt enorm op van een glasparelstraalbeurt. 

Het aluminium wordt daardoor eerst heel licht geschuurd waardoor al het vuil en oxidelagen verdwijnen. Door het natstralen verdicht het oppervlak en krijgt het een matte glans.

Voordeel van natstralen is dat het materiaal daarna minder snel vuil opneemt.

Schoon gestraald

De cilinder, cilinderkop en het kleppendeksel zijn schoongestraald en daarna nat gestraald voor een gladde finish. 

Het is opmerkelijk om te zien hoe de flinterdunne koelribben de tand des tijds hebben doorstaan.

Het is meer regel dan uitzondering dat koelribben ontbreken door bruut demontagewerk. 

Eindlager defect

Aan het eind van de krukas dat in de oliebox draait zit een naaldlager. Daarvan is weinig over door corrosie en slechte smering. Het moet vervangen worden, maar is niet te krijgen.

Daarom is een lager gezocht dat wat maatvoering betreft dicht in de buurt komt. Uit aluminium is een pasbus gemaakt die het lager perfect in het aluminiumcarter laat passen. 

Krukas verstopt

In het carter zat veel dikke oliedrap zoals op eerdere foto’s te zien was. De oliebox die voor de verdeling van de motorolie in het blokje zorgt was zwaar vervuild. Ook het zeefje dat voor het ingaande kanaal van de krukas zat had geen openingen meer.

Niet dat een schone zeef veel had geholpen want het kanaal in de krukas zat al net zo dicht. Het is dan ook een wonder dat het big-end naaldlager dit alles overleefd heeft.

De krukas is uit elkaar gehaald en de haakse boringen voor het oliekanaal zijn weer open. 

Archeologie

In de zoektocht naar de originele kleur van de Automoto 150ch is ook de tank onderhanden genomen. Voorzichtig is laagje voor laagje weg geschuurd.

Het resultaat is een aantal kleuren. Allereerst is er de legergoene verf waarin het hele motorfietsje gedoopt leek te zijn. Daarna kwam er de harde metallic blauwe laag met daaronder een lichtere blauwe laag met een vleugje parelmoer. Als laatste was er een lichtgroene primerlaag.

Interessant is dat de originele versiering van de tank weer bovenwater kwam. Dat maakt het later opnieuw aanbrengen een stuk eenvoudiger.

Nieuw scharnier

Het oude scharnier in het achterspatbord was afgebroken.

Je hebt dan geluk als je een vervangend scharnier vindt met dezelfde bevestigingsgaten.

Zoals het zat wordt het ook weer vastgezet. Met stalen klinknagels en achterliggende ringen dus.

Nieuw plaatwerk

Het bagagedrager gat bleek groter dan gedacht. Dan zit er niets anders op dan een flink stuk uit het spatbord te slijpen en er een nieuw stuk plaatwerk in te lassen.  

Daar kan dan weer een nieuw gat in geboord worden voor de bagagedrager bevestiging. 

Stress-gat

Op het achterspatbord van de Automoto 150ch zit een kleine bagagedrager. Kennelijk was die te zwaar beladen of heeft alles flink getrild. In ieder geval is de bevestiging van het rekje volledig doorgeroest.  

Ook hier was een creatieve oplossing bedacht. Je neemt aan weerszijde een brede stalen ring en doet daar de bout doorheen. Van een gat zie je dan niets meer.

Crea-bea koplamp

Als de oplossing voor een probleem niet voor handen is brengt plakband uitkomst.

Wat is het geval? De koplampreflector en het glas horen niet in deze koplamp. Dus passen ze niet in de aluminium rand. 

Hier is als oplossing gekozen om de Franse variant van duct-tape te gebruiken. Samen met de strak opgerolde kranten geeft dit een aardige tijdelijke oplossing. En niemand die het zit want het zit toch aan de binnenkant…

Uitboren

Vaste prik bij de demontage van klassieke motoren is het oplossen van oude problemen. De meeste van dit soort erfenissen zijn vast geroeste onderdelen maar hier betreft het een afgebroken bout.

De bout is uitgeboord en wordt dan heel voorzichtig met een linkse tap uitgedraaid.

Een nachtje weken in de kruipolie helpt veel bij dit proces.

Kaal zadel

Het zadel in onderdelen. Verre van compleet. Een flink aantal veren ontbreekt en de rest is stijf verroest. Dat wordt nieuwe veren maken.  

De zadel veer zit in een houder die later bleek uit een verchroomd en gelakt deel te bestaan.

Straks worden ook deze onderdelen gepoedercoat en verchroomd.

Zo zat het

Alle onderdelen van de achterste motorophanging van de Automoto 150ch op de foto om straks weer goed te monteren. Werkplaatshandboeken zijn er niet dus naslag hoe onderdelen zitten ook niet. 

Aan de binnenkant van de platen is nog een deel van de originele kleur te zien. 

Alle onderdelen worden schoongemaakt en straks in de juiste kleur gepoedercoat.

Bakeliet en POM

Zoals hieronder is gemeld was de bakelieten bougiekabeldoorvoer afgebroken. Nieuw is niet meer te krijgen dus dan op zoek naar een oplossing. 

Op het bovenste deel is te zien dat het bakelieten onderdeel is afgedraaid. Er is een nieuw onder deel uit POM kunststof gemaakt om de bougiekabel in op te vangen. Dan is er een rubber afdichting en tenslotte de bougiekabel. 

Op de onderste foto zijn Bakeliet en POM aan elkaar verlijmd en is de bougiekabel gemonteerd. De rubber mof sluit alles mooi af. Probleem opgelost.

Broos bakeliet

Op de foto een afgebroken bakelieten onderdeel. Het is de doorvoer van de bougiekabel naar de ontstekingsplaat. 

De ontstekingsplaat kan door een bedieningshendel op het stuur draaien om de voorontsteking te regelen. In de Franse constructie moet de bougiekabel kunnen schuiven. Dat gaat via de messing strip in het lichtgele deel op de foto.

Maar het bakelieten onderdeel is afgebroken. Nieuw is niet te vinden dus is een creatieve oplossing nodig.

Koppeling

De 150cc motor heeft maar een beperkt vermogen. En dat is goed nieuws voor de bejaarde koppelingsplaten. 

Er is nauwelijks slijtage en dat heeft als voordeel dat ze niet vervangen hoeven te worden. Een geluk, want ze zijn niet te krijgen.

Schoonmaken, schoonmaken, schoonmaken….

Automoto 150ch oliebox

De krukas steekt in het motorblok in een soort verdeeldoos voor olietransport. De oliepomp zorgt voor de olieaanvoer. Vanuit deze verdeeldoos gaat de olie naar de krukas en de nokassen. 

Op de foto met de schraper is te zien dat de olie tot een soort zwarte pindakaas is omgevormd. Jarenlang is er vuil verzameld. Er is te weinig olie ververst. 

Oliepomp met bagger

We kijken in het carter naar de plek waar de krukas zat. Die stak door het gat waar het naaldlager in zit. Linksonder zit de oliepomp. Alles flink onder de oliebagger.

Alles is natuurlijk schoon te maken en dus ook dit. Maar het kost wel veel tijd en dat maakt restaureren soms duurder dan verwacht. Je kunt dit tenslotte niet aan de buitenkant zien.

Daarom is een vaste prijs opgeven voor een restauratie ook niet mogelijk. 

Hete olie

Als de versnellingsbak uit het carter wordt gehaald is goed te zien dat de olie flink heet is geweest. Het restant is flink ingebrand. Een dikke koek zit op alle aluminiumdelen. 

Aan de andere kant van het motorblok zit het aandrijfkettingwiel. Dat zit met een zware schokdemperveer op de uitgaande as gemonteerd. Knetter vast dus een trekker was nodig. En als verrassing natuurlijk met linkse schroefdraad vastgezet. 

Donkere boel

Als het koppelingsdeksel eraf gaat krijgen we een eerste blik in het carter. Het is een vieze boel.

De olie is flink aangekoekt en vraagt veel inspanning om te verwijderen.

Wel valt de ingenieuze maar complexe constructie op.

Kop er af

Onder de kop geen grote verassingen. De zuiger heeft een aardige koolopbouw maar dat zien we wel vaker. 

Opvallend is dat er nergens koelribben zijn afgebroken. Normaal is dat bij een motorfiets van deze leeftijd bijna altijd het geval. 

Op deze foto is ook mooi de ingegoten tunnel voor de stoterstangen te zien. Als je goed naar de stoterstangen kijkt zie je dat ze niet rond zijn maar een geribbeld profiel hebben.

Kleppendeksel er af

Eerst maar eens het kleppendeksel lichten. Daaronder ziet het er nog fris uit. Vettig van de olie. Goed zo!

Opvallend is de slanke en fijne constructie van de tuimelaars. En wat te denken van de minuscule klepstoterstangen door het tunneltje aan de zijkant van het blokje? Mooi gemaakt.

Blokje er uit

Het lichte 150cc aluminium blokje is zo uit het frame getild. Maar dan wordt duidelijk dat hier heel wat werk in gaat zitten. Het moet volledig uit elkaar en en op slijtage gecontroleerd worden. 

Het uiterlijk krijgt ook een stevige beurt. De groene verf die overal op zit moet er af. Nu al is te zien dat bepaalde onderdelen er niet op horen. De hoorn die als luchtinlaat dient is zelfs te klein van diameter.

Toeval bestaat

Bij de demontage van de motorfiets moet de uitlaat los van de cilinderkop. Daarvoor moet de wartel die de uitlaatbuis tegen de op drukt los. 

Wat een toeval als blijkt dat het gereedschap dat normaliter voor de demontage van BMW uitlaatwartels gebruikt wordt ook hier past!

Originele kleur?

Als je onder de legergroene verf een andere kleur ziet denk je al snel dat je op de originele kleur stuit. Maar het blauw is van een verfsoort zoals die onmogelijk in 1949 gemaakt kon worden. De twee componenten lak is bovendien metallic en dat was toen ook lastig.

En ook de kleur van het frame van de Automoto 150ch roept vragen op. Metallic goud? Het is duidelijk, dit zijn niet de originele kleuren. De zoektocht gaat voort.

Van fiets tot motorfiets

Het Franse Automoto is in 1902 opgericht en produceerde in het begin vooral fietsen en later ook motorfietsen. In 1930 ging het een samenwerking aan met Peugeot en in 1962 werd het daardoor volledig opgeslurpt. 

Eigen motorblokken heeft het nooit ontwikkeld en daarom kocht men ze overal in Europa. Voor de oorlog waren dat vooral motorblokjes van Chaise, Zurcher, JAP en Villiers. Na de oorlog voornamelijk van het Franse AMC (Ateliers de Mécanique du Centre) uit Lyon. 

Er waren zowel 2- als 4-takt motoren. Zoals in de advertentie is te zien was dat in 1949 een 125cc 2-takt met Aubier-Dunne motorblokje met 3 versnellingen. Een andere 2-takt 125cc variant met onbekend motorblok, en 2 viertakt modellen met respectievelijk 125 en 150cc met AMC motorblok. 

Dit laatste type, de Automoto 150ch, is hier nu in restauratie. 

Later verscheen er ook een 175cc versie met AMC motorblok. De 150cc verdween daardoor snel uit de folder en er zijn er dan ook maar weinig van gemaakt. En dat maakt de Automoto die hier nu gerestaureerd wordt best bijzonder.

Meer weten over Automoto modellen? Bekijk deze site.

RDW identificatie

De Automoto 150ch is onbekend in Nederland. Er is ook geen Frans kenteken of ander bewijs van afkomst. 

Het is dan verstandig om voordat er iets met de motorfiets gedaan wordt bij de RDW de motor te laten identificeren. 

Alle nummers worden dan genoteerd en de motor wordt gelabeld. Na restauratie is een kenteken dan eenvoudiger te krijgen.  

Treurigheid troef

De Automoto 150ch is in een treurige staat. Het trotse Franse 4-takt motorfietsje van 150cc verliet in 1949 de fabriek en heeft zijn leven gesleten op het platteland. Aan de verflagen te zien heeft hij een bont leven gehad. Ooit is hij origineel in parelmoer blauw uit de fabriek gerold. Daarna is het frame al eens blauw gespoten en de overige delen helder blauw metallic. Daarna vond iemand het nodig om er een pseudo militaire motor uit de tweede wereldoorlog van te maken. Maar in 1949 was er geen sprak meer van oorlog….

Nu wordt hij weer zo goed mogelijk origineel gemaakt.