Een BMW R90s Daytona Orange is gerestaureerd. De opdracht was simpel: “Zo veel mogelijk fabrieksnieuw”. Dat was goed te doen want de motorfiets waar we gestart zijn had ‘matching numbers’ en was in een behoorlijk goede conditie. Klik hier om naar het begin van het restauratieverslag onderaan deze pagina te gaan.
Kijk hier voor de foto’s van voor en na de restauratie. Meer BMW restauraties bekijken? Dat kan op deze pagina.
Ook is hier een Originele BMW R90s geweest waarbij alleen het frame is gerestaureerd. De rest van de motor was origineel en dat moest ook zo blijven. Kijk hier naar het verslag.
Ruikt weer nieuw
Als je dit ziet kun je bijna een nieuwe motorfiets ruiken. Deze foto is geen trucage. Alles ziet er echt weer zo nieuw en fris uit bij deze BMW R90s in Daytona Orange kleurstelling.
Deze foto markeert ook dat we met de laatste loodjes van restauratie bezig zijn. In de komende tijd worden de laatste losse eindjes aangepakt en kunnen we gaan proefdraaien.
BMW R90s cockpit
Deze foto stond al eerder op de Instagram pagina van Classic Bike Garage. Daar liet een bezoeker weten dat deze foto een feest van herkenning was. Jarenlang had hij zelf op z’n eigen motorfiets dit uitzicht gehad.
Alles wat op deze foto staat is aangepakt. Stuur verchroomd, nieuwe schakelaars, nieuw tellerhuis, nieuwe kabels, klokje en voltmeter gerepareerd en nieuwe stickers in de kuip geplakt.
Als je een motor zoals deze BMW R90s tot nieuwstaat wilt restaureren is dat de enige optie.
Weggestopt
Wat onder de tank van deze BMW R90s zit ziet bijna niemand. Eigenlijk zou de tank er zo af en toe af moeten om onder andere de hoofdremcilinder te controleren. Vaak lekt deze en als dat lang duurt is de schade groot. Sowieso moet af en toe de remvloeistof vervangen worden.
Maar hier is alles tip top in orde. Het motorblok is uiterlijk weer nieuw gemaakt en de rubberdelen zijn schoongemaakt en ingevet. Daardoor blijven ze weer lang goed. Zelfs het rode klemmetje om het kabelverzamelrubber is weer schoon en oogt nieuw.
Volbloed BMW R90s
Kleur goed? Check! Juiste BMW-logo? Check! Typeplaatje ok? Check!
Zo langzamerhand wordt deze BMW compleet nieuw. Alle onderdelen zijn op zo goed mogelijke manier teruggebracht naar fabrieksspecificatie. Dat garandeert een prachtig eindresultaat en een volbloed R90s in Daytona Orange.
De restauratie is nu voor 75% klaar en in de komende tijd gaan we hem helemaal afbouwen en testen.
Lees ook het nieuwsbericht van de R90s en een stukje historie
Blikvangers
De chromen uitlaatpijpen op klassieke BMW boxers zijn altijd blikvangers. Daarom mogen ze op een compleet gerestaureerde motorfiets niet ontbreken. Gelukkig worden deze uitlaten nog gemaakt en zijn ze gemakkelijk te krijgen.
In dit geval is er voor een complete nieuwe uitlaatset gekozen waarbij ook de uitlaatbochten en de balanspijp zijn vervangen.
Nieuw chroom van voor tot achter.
Leeftijd verstopt
Als je deze foto ziet lijkt alles nieuw wat er aan en op de motor zit. Het enige wat de echte leeftijd van de BMW R90s verraadt is de tellerstand van de kilometerteller.
Want bijna alles op deze foto is dan ook nieuw of gereconditioneerd. Het stuur is opnieuw verchroomd, de tellerbehuizing is vernieuwd, de lichtschakelaar is nieuw, de stuurhouders zijn opnieuw gespoten en de bouten en moeren werden opnieuw verzinkt.
Eindelijk kleur
Als eenmaal de vers gespoten spatborden op de motorfiets zitten, krijgt de BMW R90s steeds meer een gezicht. Alles valt samen en er ontstaat een geheel.
Zoals het hoort is het kunststof spatbord met rubber ringen op de voorvorkbrug gemonteerd. Gebeurt dat zonder rubber ringen, dan is de kans heel groot dat er op termijn scheuren ontstaan.
Deze foto is al eerder op de Instagrampagina van Classic Bike Garage gepost.
Weg roest
Als je deze foto vergelijkt met de foto van de dynamo eerder op deze pagina, dan is het verschil overduidelijk. Gelukkig waren alle onderdelen nog prima te redden en is alles met zorg schoongemaakt, gestraald, gecontroleerd en weer geassembleerd.
Het motorblok zit weer in het frame. De opbouw van de BMW R90s kan verder gaan.
Klaar voor de start
Het zal nog wel even duren voor het zo ver is dat er gestart kan worden, maar de startmotor is er klaar voor.
Het motorblok zit inmiddels in het frame en de cilinders en de koppen zijn gemonteerd. Overal nieuwe pakkingen en afdichtingen dus het motorblok kan straks geen olielekken meer hebben.
De elektrische installatie die boven het motorblok zit hangt er nog los bij. De nieuwe bobines komen nog aan het frame en voor de dynamoregelaar komt een nieuwe.
Distributie en kop
De oude distributieketting die via de krukas de nokkenas aandrijft is vervangen voor een nieuwe, inclusief nieuwe spanner. Dat is altijd even een lastige operatie omdat krukas en nokkenas gelijktijdig met ketting in het blok moeten zakken. Vooraf moet dan al de timing goed staan want die is achteraf niet meer te corrigeren.
Op de andere foto één van de gestraalde cilinderkoppen.
Motorblok op stoom
De drijfstangen zitten weer aan de krukas gemonteerd en het geheel is in het blok geplaatst.
Ook het vliegwiel is op de krukas bevestigd. Achter het vliegwiel zit een nieuwe oliekeerring voor de afdichting van het carter. De koppeling is samen met de drukgroep al gemonteerd.
De achterste lagering van de krukas is op zowel axiaal als radiaal speling gecheckt en voorzien van de juiste bronzen lagerring.
BMW R90s opbouw
Steeds meer onderdelen liggen klaar voor montage op de BMW R90s. We beginnen met het opnieuw aanbrengen van het typeplaatje op het balhoofd.
De start van de opbouw is heerlijk. Schone, nieuwe of gereconditioneerde onderdelen worden weer gemonteerd. Eindelijk blijven de handen schoon.
Op de foto op de achtergrond de carterdelen van het motorblok, de aluminium velgen, een naaf en de nieuwe overtrek voor de buddyseat.
Opbouw is leuk
Als je op de eerdere foto’s de roestige bende ziet is het altijd weer feest als schone, gestraalde en gespoten onderdelen worden samengebouwd.
Op de foto’s gereviseerde startmotor en de onderkant van de voorvorkpoten waarin nieuwe stoppers en afdichtringen zitten.
Naven en schijven
De oude remschijven en naven zijn nog prima en komen erg netjes uit de straalkast. Ook hier is het natstralen dat de uiteindelijke finish geeft.
Op de foto’s is goed te zien dat het vuil en de oxidatie die zich gedurende vele jaren heeft opgestapeld compleet is verwijderd. Het schone aluminium wordt weer zichtbaar.
Zwart/zilver kan ook
De BMW R90s is ooit in twee uitvoeringen geleverd. Daytona Orange zoals de motor die hier gerestaureerd wordt, en in Silver Smoke.
Deze laatste uitvoering staat hier op de foto. Hoewel de motorfiets overwegend zwart is heeft BMW toch gekozen om deze kleur Silver Smoke (Rauchsilber nr. 561) te noemen.
Silver Smoke was bij de introductie van de R90s in 1974 de enige verkrijgbare kleur. In 1975 kwam daar Daytona Orange bij dat in de fabriek spottend ‘Eigelb’ (eigeel) genoemd werd.
Mooi is natuurlijk een kwestie van smaak, maar de Daytona Orange uitvoering is in ieder geval de meest gewilde.
Daytona Orange
Het kost wat maar dan heb je ook iets. Het spuitwerk voor deze BMW R90s is in Duitsland gedaan door een specialist. Het ziet er geweldig uit en vergeleken met foto’s van originele BMW R90s modellen klopt de kleur en vooral het kleurverloop exact.
De kleur heet Daytona Orange en is een standaard kleur voor deze motor.
Eerst worden alle delen zilvergrijs gespoten. Daarna worden de oranje accenten aangebracht en vervolgens wordt de rode bies met de hand getrokken. In dit geval zit er blanke lak over alles heen. Origineel bij Daytona Orange zitten de biezen op de blanke lak, maar eronder zijn ze slijtvaster.
Verplicht nieuw
Op de foto een van de twee drijfstangen. Het grote oog aan de drijfstang bestaat uit twee delen die met bouten vast zitten. Hiermee klemt de drijfstang rond het big-end lager op de krukas. Het kleine oog zit aan de zuiger.
De binnenkant van het grote oog is bekleed met twee lagerschalen die door olie gesmeerd de boel soepel laten draaien.
De bouten waarmee de drijfstangen vast zitten moeten bij montage elke keer worden vervangen. Door het vastdraaien raken ze iets uitgerekt en oude bouten zijn daardoor hun rek kwijt. Altijd vervangen dus. De zwarte bouten op de foto zijn de nieuwe.
Diepreiniging
Het zal duidelijk zijn dat het dynamodeksel voor op het motorblok als enige een schoonmaak- en straalbehandeling heeft gehad.
Uiteindelijk worden alle aluminium delen van de BMW R90s op deze manier behandeld. En met hetzelfde eindresultaat. Heel mooi, maar ook arbeidsintensief. Want voor deze behandeling is het noodzakelijk dal alle onderdelen die in het motorblok en de versnellingsbak zitten, worden gedemonteerd.
Grondig doorspoelen na het stralen en schoonblazen met perslucht is heel belangrijk om het achtergebleven straalmiddel te verwijderen.
Stralend schoon
Kleppendeksels en uitlaatwartels worden met glasparels gestraald en daarna natgestraald voor een mooie finish.
Op de foto’s is het verschil van voor en na duidelijk zichtbaar.
Stralen met fijne glasparels is tijdrovend maar het resultaat is prachtig.
Achterbruglagers
De achterbruglagers zijn voorafgaand aan het poedercoaten verwijderd. De passing van deze lagers wordt tijdens het coaten beschermd met een dop. Zonder deze dop komt overal coating en past het lager niet meer. Het kost dan veel tijd om de passing schoon te maken.
Het inpersen van de lagers gebeurt met een hydraulische pers.
Niet nieuw
Alle specifieke bouten en moeren, assen en beugeltjes worden opnieuw glansverzinkt. Dat ziet er altijd weer prachtig uit en daardoor lijken ze net nieuw.
Nieuwe coating
Het frame en de overige zwarte delen van de BMW R90s zijn weer terug van de poedercoater. Dat is altijd het startsein voor het begin van de opbouw.
Een beetje nabewerken is altijd nodig om schroefdraad en andere passingen weer goed te laten functioneren.
Versnellingsbak
Bij het openen van de versnellingsbak blijken de tandwielen nog in tip-top conditie te zijn. Enkele lagers zijn wel aan vervanging toe en dat geldt automatisch voor alle afdichtingen. Altijd vernieuwen is noodzakelijk.
Bij demontage is het van belang om goed in de gaten houden welke shim waar zit. Foto’s en labels zijn onmisbaar.
Klokje van slag
In de stuurkuip van de BMW R90s zit boven de kilometer- en toerenteller een klokje en een voltmeter. De secondewijzer van het klokje was van zijn as losgekomen en moet weer op z’n plek. Dat betekent dat de tellerring die het glas vasthoudt er af moet. Nu was van beide klokjes deze ring toch al beschadigd dus verwijderen was toch al noodzakelijk.
Na schoonmaken van het glas gaat er op de voltmeter en het klokje een nieuwe ring. Daarvoor is een speciaal gereedschap gemaakt dat de ring om het tellerhuis vouwt.
BMW R90s cardancheck
Bij een volledige restauratie als deze gaat ook het cardan uit elkaar. Alle lagers worden gecheckt en waar nodig vervangen. Op de foto is een van de versleten lagers te zien. In de plastic zak zit al een nieuwe die hem vervangt.
Alle afdichtingen worden ook vernieuwd en de speling van de tandwielen wordt gemeten en zo nodig gecorrigeerd met nieuwe shims.
Lekkende buddyseat
Het vinyldekje van de buddyseat was nog in goede staat. Maar kennelijk was het al eens vervangen. Want wat hier op de foto staat is onmiskenbaar de waterschade veroorzaakt door een gescheurde hoes. Geen specifiek BMW R90s Daytona Orange probleem, maar veel voorkomend.
Ook de schuimvulling die opengeklapt onder de zadelbodem ligt, is al eens gerepareerd.
De zadelbodem boven op de foto is compleet doorgeroest en moet vervangen worden. Een donorzadel heeft hier uitkomst gebracht. Na poedercoaten van de bodem en repareren van het schuim komt er weer een nieuw vinyldek op.
Laswerk
Vaste prik bij deze BMW’s is slijtage aan de middenstandaard. Het opbokken van de motor veroorzaakt zoveel slijtage dat de gaten in de standaard vallen.
Dichtlassen en verstevigen helpt hier prima. Een nieuwe standaard kan ook want die zijn nog volop verkrijgbaar.
De andere foto laat een breuk in een frameplaat zien. Oude valschade. Dichtlassen is de oplossing.
Meten is weten
Voor het opmeten van slijtage gevoelige delen nemen we altijd rustig de tijd. Om de diameter van de cilinder te meten en dus de slijtage vast te kunnen stellen, is een speciale micrometer nodig. Die staat hier links op de foto. Daarmee meet je op verschillende plaatsen in de cilinder de diameter. Komt de meting boven een bepaalde waarde, dan is boren en honen noodzakelijk en komt er een nieuwe zuiger.
In dit geval geeft de meting aan dat de cilinder tegen de bovengrens van de slijtagewaarde zit. Reviseren dus.
Rustig demonteren
Steeds meer onderdelen komen los van het motorblok. Uiteindelijk gaat alles eraf en eruit.
Alle onderdelen worden gestraald en daarna natgestraald om het oppervlak te verdichten. Dat geeft een mooi eindresultaat.
Het voordeel van natstralen is dat het oppervlak minder snel vuil aanneemt en dus ook makkelijker schoon is te maken.
Koppen er af
Als de koppen er af gaan krijg je een aardig beeld van de toestand van het motorblok. De bougies die hieronder staan, gaven ook al aan dat er iets aan de hand was. Nu zien we helemaal dat er werk aan de winkel is.
Er is behoorlijk wat kool en roetafzetting in de cilinderkop. En in de cilinder ligt wat olie. Straks de boel maar eens schoonmaken en nameten.
Frameroest
Het is bijna altijd prijs onder op het frame onder de hoofdremcilinder. Deze hydraulische remcilinder heeft BMW bij deze boxers met voorschijfrem(men) onder de benzinetank geplaatst. Na verloop van tijd gaat deze cilinder lekken en de agressieve remvloeistof vreet de lak op. Roest is het gevolg. Omdat de hoofdremcilinder uit het zicht zit valt het vaak pas op als het te laat is.
Na revisie van de hoofdremcilinder is het lekken over zijn en maakt de nieuw aangebrachte poedercoating het frame weer netjes.
De rubber kabelgeleider waar onder meer de bougiekabels doorheen lopen is nog prima te redden.
Bedrading noteren
Altijd als er hier een motorfiets gedemonteerd wordt komt alles goed gedocumenteerd in een bestand te staan. De vele foto’s zijn elke keer weer een goede hulp om te zien hoe dingen gezeten hebben.
De elektrische installatie inclusief de draadboom blijkt nog in heel goede staat. Maar het karakteristieke pijnpunt van de bedrading van de vrijloopschakelaar onder de versnellingsbak, is ook hier een punt van aandacht. De isolatie breekt na verloop van tijd door hittewerking. Nieuwe bedrading is de enige optie.
Vervuilde bougies
Nog een puntje van aandacht. En ook hier is niet veel onderhoud geweest in de afgelopen jaren.
Deze bougies kunnen in de vuilnisbak. De zware vervuiling en koolafzetting geeft wel aan dat er nog wel wat werk is aan het motorblok.
Startmotorruimte
Ook onder de startmotor geen vrolijke aanblik. Jarenlange ophoping van vuil en zout heeft hier z’n sporen achtergelaten.
De startmotor die hier zat zag er ongeveer hetzelfde uit. Verder naar boven op deze pagina is dezelfde startmotor weer te zien, maar dan helemaal gereviseerd.
Dynamo bloemkool
Als het dynamodeksel van het blok gaat zien we dat hier wel wat werk is. Waarschijnlijk is met deze motor in de winter doorgereden en heeft men nooit iets gedaan aan de zoutinwerking op het aluminium. In ieder geval is hier nooit onderhoud gepleegd.
Als je dit ziet zakt de moed je in de schoenen. Het kan namelijk ook helemaal verkeerd uitpakken. Als het aluminium zo is aangevreten dat er tijdens het schoonmaken en stralen de gaten in vallen, is er niets meer aan te doen. Vervangen is dan de enige optie.
De wisselstroomdynamo gaat straks volledig uit elkaar om onderdelen schoon te maken en te controleren.
Hopelijk valt het mee.
Overigens wist de eigenaar niet van deze staat van de motor. Hij had hem recent aangeschaft bij een dealer.
Pokdalige BMW R90s
Zo op het eerste gezicht ziet alles er nog redelijk uit. Hier en daar wat corrosie, achterstallig onderhoud en vervuiling, maar verder ‘solid as a rock’.
Karakteristiek voor deze BMW zijn de zwart gespoten cilinders. Dit model is in april 1975 uit de fabriek in Berlijn gerold. In die tijd produceerde de fabriek daar de /6 lijn die bestond uit de modellen R90s, R90/6, R75/6 en de R60/6. De R90s was met het grootste vermogen het vlaggenschip in deze serie.
Hoe deze modellen gebouwd werden is in deze BMW bedrijfsfilm op deze pagina te zien.
Klaar voor demontage
De BMW R90s was al gedeeltelijk gedemonteerd toen hij hier in de werkplaats aankwam. De eigenaar had zelf al een begin gemaakt maar door tijdgebrek kwam het er niet van om er verder aan te gaan. Bovendien heeft hij nog een ander project waar hij mee bezig is.
Geen probleem natuurlijk want een lopend of gestrand project oppakken doen we hier wel vaker.
De basis van de R90s is in ieder geval gezond en de motor is helemaal compleet. De Daytona Orange kleurdelen waren al eerder gedemonteerd.
BMW R90s, de start
Zo van de aanhanger en net in de werkplaats. Er is genoeg te doen voordat deze motorfiets weer fabrieksnieuw is.
Super gedaan mooi verslag ook
Sinds 1983 ben ik in bezit van een R 90 S met intussen ong. 64.000 km op de teller. Omdat ik echt onder de indruk ben van deze restauratie denk ik erover om het bij mijn motor ook te laten doen. Mijn BMW ziet er nog heel mooi uit maar vertoond intussen uiteraard wel wat gebruikssporen. Ik ben wel benieuwd naar welk prijskaartje aan zo een schitterende restauratie kleeft. Enig idee ??
Groetjes van een Boxer-liefhebber
Hallo hebt U ooit een prijs gehoord van het restaureren van een BMW r90s s ik had het ook graag geweten met vriendelijke groeten Danny
Tja deja vu, Ik heb ook als hobbyist een R90S gerestaureerd. Bij mij betrof het een “Smoke” een van de allereerste serie mei 1974 op kenteken gezet
Duidelijke verschillen tussen eerste en tweede serie zijn natuurlijk de kleur,de buddy bekleding, de dichte schijven witte randje in de tellers en de stuurschakelaars.
Ik vind persoonlijk de smoke kleur mooier maar moet toegeven dat toen de motor net uit was men zei wanneer poets je die tectyl er nou eens af.
Deze gerestaureerde daytona is wel heel erg mooi gedaan en de nieuwe eigenaar zal er veel plezier van hebben.
Mijn Smoke is inmiddels ïngepikt “door mijn zoon (de hulp monteur ) die nu 27 jaar is en ook motor rijdt
Dus Leo alhoewel heel erg gedateerd, restauratie 1990 – 1996 en de webstie gemaakt in ca 2000 om te proberen hoe dat moest, hopelijk leuk leesvoer voor je
http://home.kpn.nl/boe05212/r90s/
grtn René
Mooier dan origineel, wat een plaatje, noemt men dit vakwerk?
Ik kan het weten, ik ben namelijk 1e eigenaar van zo’n zelfde uitvoering, daytona oranje, nieuw gekocht 1 oktober 1976 de laatste geleverde door Maniën motoren in Roosendaal Nederland!
Nog maal, vakwerk en leuk om te zien en te lezen.
Schitterend zonder meer. Heb zelf ook een silver smoke staan, als je dit nog eens wilt overdoen stuur me gerust een seintje, ik heb hem zelf in 1986 gekocht, heb er enorm veel plezier aan beleefd en hij mag nooit weg, bij tijdsgebrek staat hij nu al enkele jaren stil.
Prachtig te zien een feest van herkenning. Heb zelf vanaf 1984 op de 90s gereden ook in daytona kleur. Ging weg omdat ik een toermotor kocht 100rt red smoke.
Maar nog vaak aan terug gedacht. Geweldig resultaat, complimenten
Hallo,
Ik heb een R90/6 uit 1975 volledig gerestoreerd, het enige wat ontbreek zijn de zijklevers ( 900 CC ) Weet iemand waar ik deze nog zou kunnen vinden?
MVG
U kunt het eens proberen bij http://www.motorbikestickers.eu
Bij: https://www.hobbyist.nl; daar is echt van alles te vinden!
Het was weer geweldig om dit verslag te lezen.
Ben alleen erg benieuwd wat de oorzaak van de koolafzetting en zwarte bougie’s was.
Versleten zuiger(veren), luchtfilter dicht, choke vast of ???
Het is altijd boeiend om jouw technische verslagen te lezen Hans, ook de foto’s maken een hoop van de restauratie uitdagingen duidelijk.
Knap en mooi werk!
Groet, Raymond.
Wat een prachtig verslag van de renovatie en mooi te zien, dat de motor weer in nieuwstaat wordt gebracht. Veel precisiewerk en aandacht voor details! Ben heel benieuwd hoe de motor er helemaal klaar uit gaat zien. De kleur is geweldig!
Alweer een prachtig restauratieverslag van een klassieker. Hans ik lees je stukjes altijd met plezier. Zorgvuldig en duidelijk geschreven. Toppie.
Leo