De CZ 150 c uit 1950 die hier ter restauratie is, werd al eerder aangepakt maar is toen niet afgemaakt. Door het vele verplaatsen van de motor en z’n onderdelen werd de verse lak beschadigd en zijn onderdelen verdwenen of defect geraakt. Dan moet je eigenlijk weer opnieuw beginnen. En dat is ook wat we gedaan hebben.
De kleine CZ150 c was in de jaren ’50 met vele soortgenoten een populaire verschijning op de Nederlandse wegen. Het was hét vervoer van en naar het werk, want Auto’s waren te duur. Er was veel concurrentie tussen de merken en de CZ / Jawa importeur N.V. Adr. Beers had een ronkende tekst bedacht om de CZ 150 c aan te prijzen:
“Niet alleen is deze nieuwe CZ creatie het fraaiste lichte motorrijwiel, dat heden waar ter wereld ook wordt gebouwd. De soepele kracht van de 150 cc motor, het onberispelijk tweetakten ook bij lage snelheid, het buitengewone comfort en de verbluffende wegligging doen zelfs de meest verwende motorrijder versteld staan. De CZ 150c is de sensatie van 1950!” (Advertentie achterop het weekblad Motor juni 1950)
De komende tijd zijn we bezig om deze motorfiets af te bouwen. Voor nu is deze pagina slechts een tussenstand en zal hij regelmatig bijgewerkt worden. Lees het van onderaf (de start) naar boven (huidige situatie).
CZ 150 tank weer nieuw
De tank was al terug van de verchomer. Nu is de tank voor zien van de zwarte baan aan de bovenkant die ook aan de onderkant doorloopt.
Niet vaak zie je gerestaureerde CZ motoren waar de bies langs de zwarte lak zit. Zoals in de advertentie van deze motor bleek hoort er een witte bies langs het zwart te zitten. En die is dus ook weer aangebracht.
Ook is het CZ logo weer ingekleurd met zwarte lak.
Nieuw chroom
De tank zag er nog heel goed uit. Maar na nauwkeurige inspectie bleek dat er hier en daar toch roestvorming was opgetreden. Bovendien zat er een deuk in het gedeelte van het chroom dat niet zwart gespoten wordt.
Opnieuw verchromen dus, samen met het stuur. Nu moet nog een groot gedeelte van de tank zwart gespoten worden. Ook moet het CZ logo ingekleurd worden en krijgt de zwarte baan over de tank een witte bies. Precies zoals in de advertentie.
Alles zwart
Het frame en de losse onderdelen zijn terug van de poedercoater. Alles is weer glanzend diep zwart. Poedercoaten geeft een geweldige afwerking die zo glad als spuitwerk is en bovendien heel mooi blijft.
Het is gebruikelijk om alle onderdelen na het poedercoaten even na te lopen en hier en daar de overtollige poedercoating weg te schuren.
Oud weer nieuw
Alle beugeltjes, bouten en moeren zijn goed schoongemaakt. Daarna gestraald en licht gepolijst. De glansverzinker kan ze zo van een nieuw laagje zink voorzien waardoor alles er weer als nieuw uitziet.
Heerlijk om daar straks de motorfiets mee op te bouwen.
Nieuwe onderdelen
Het is opmerkelijk om te zien hoeveel onderdelen er nog voor Jawa en CZ gemaakt worden. Dat maakt restaureren heel goed mogelijk. Voor veel andere merken zoals Franse motorfietsen is dit een probleem.
Voor de CZ 150 hebben we een flinke doos onderdelen besteld. Zo krijgt de motor nieuwe voorveren en bussen. De voorvering was intern afgebroken en de geleidebussen waren versleten. Ook is een nieuw koplampglas, reflector en chroomrand nog zo te krijgen.
Dat zijn in het oog springende onderdelen die er goed uit moeten zien.
CZ 150 exploded view
Ook bij deze motor zijn vele losse onderdelen die samen met het frame de complete motorfiets vormen.
Alles gaat naar de poedercoater voor een diepzwarte glanslaag. Het laswerk aan het frame is uitgevoerd en de beide kastjes die aan weerszijde van het frame zitten zijn uitgedeukt.
Duo voetsteun gelast
De voetsteunen voor de duopassagier steken nogal uit. Daardoor raken ze snel beschadigd bij een val. Dat was hier kennelijk ook gebeurd. Een van de voetsteunen was rechtstreeks aan het frame gelast.
Dat hoort niet zo en dus wordt alles weer naar origineel hersteld door een nieuwe schroefdraadbus op het frame te lassen.
Naven demonteren
De naven gaan helemaal uit elkaar. Dat is nodig om ze te stralen en te poedercoaten. Ook komen er nieuwe lagers in.
De constructie van de achternaaf lijkt veel op die van een Engelse motor. De remtrommel en het kettingwiel zijn los van de eigenlijke naaf.
CZ 150 motorblok
Het kleine motorblok ligt uit elkaar. Alle onderdelen zijn gestraald en de cilinder is weer zwart gespoten.
De zuiger was nog prima, net als de lagers. Nieuwe zuigerveren zorgen straks voor een goede afdichting.
Afgebroken
Aan de onderkant van het motorblok zit aan één van de carterdelen een bevestiging voor de koppelingskabel. Dit aangegoten onderdeel steekt iets uit en heeft schade opgelopen tijdens het vele verplaatsen van het losse motorblok.
Daar moet iets aan gebeuren. De oplossing is oplassen van het aluminium en dan een nieuw gat boren en draad tappen..
Open CZ 150 motorblok
Het motorblokje van de 150cc CZ 150 is heel efficient en simpel opgebouwd.
De krukas drijft via een primaire ketting de koppeling aan die op zijn beurt weer de versnellingsbak aandrijft.
Demontage gestart
Opmerkelijk bij de CZ 150 is de afdekking van de carburateur. Dat lijkt een typisch Tsjechische oplossing te zijn. Ook bij de restauratie van de Jawa 350 kwamen we dit tegen.
De ontsteking en lichtspoelen zien er nog goed uit. Toch wordt de ontstekingsspoel vervangen. Het is een betrekkelijk goedkoop onderdeel dat heel belangrijk is voor een goede loop van de motor.
CZ 150 dealerplaatje
Op zowel het voor- als het achterspatbord van de CZ 150 c zat het originele dealerplaatje.
Van Katwijk Motoren was in de jaren ’50 CZ dealer. En zo stond hij ook vermeld op een Dealeradvertentie voor Jawa en CZ.
De importeur liet deze advertentie in 1950 achterop de 5 mei editie van het weekblad Motor plaatsen.
Doos losse onderdelen
Samen met de motorfiets kwam een doos met onderdelen. Waarschijnlijk is al eens met een restauratie gestart maar is die niet afgemaakt.
In ieder geval zijn alle onderdelen die (misschien) bij de CZ 150 horen van belang om er bij te hebben. Maar zoals op de foto te zien is, kan niet alles gebruikt worden. Een gebroken koplampglas, oude handvatten en versleten voetrubbers zijn onbruikbaar.
In ieder geval de moeite van het bezwaren waard. Het zijn tenslotte de originele onderdelen.
Rijden op een spaarpot
Importeur N.V. Adr. Beers in Rijswijk had een wel heel bijzonder gevoel voor marketing. Of z’n klanten nu echt graag op een varken wilden rijden is maar de vraag. In ieder geval zal het iedereen aangesproken hebben dat je geld verdiende als je op de CZ 150 c reed.
In de CZ 150c advertentie op de achterkant van de 7 juli 1950 uitgave van het weekblad Motor geeft hij wat argumenten. Het valt het wel op!
De CZ 150 c zo uit de stationcar
De CZ 150c is van 1950 t/m 1953 geproduceerd. Aan het eind van 1950 kreeg de motor achtervering. De CZ 150 c in deze rstauratie heeft nog geen achtervering.
CZ verwijst naar Česká Zbrojovka wat zoveel betekent als Tsjechische Wapenfabriek.. En daar ligt ook de historie. In 1931 werden de eerste motorfietsen gebouwd. De eerste echte motorfiets verscheen in 1935. De fabriek werd in 1947 genationaliseerd en er ontstond een samenwerking met Jawa, waardoor de machines als Jawa-CZ op de markt kwamen. De naam CZ kwam weer terug in 1961. In de jaren vijftig en zestig bouwde CZ ook scooters onder de naam Čezeta. Rond 1990 ging men een samenwerkingsverband aan met Cagiva. In december 1997 werd het samenwerkingsverband met Cagiva opgeheven en behoorde de naam CZ tot het verleden.
De CZ 150 c opbouw
De CZ 150 c is een direct afgeleide van de eerder verschenen CZ 125. De luchtgekoelde tweetakt motor heeft een cilinderinhoud van 148 cc en heeft een drie-versnellingsbak. Hij weegt slechts 84 kg, levert ongeveer 6 pk en heeft een topsnelheid van 85 km/h. in totaal zijn er meer dan 100.000 van geproduceerd.
Andere Tsjechische motoren hier gerestaureerd zijn de Jawa 350 en de Jawa Caferacer
Ik zou graag willen weten waar jullie de nieuwe onderdelen bestellen.
Ik ben nog opzoek naar een goede tank voor mijn cz 150
Gr. Alex
Jos Bakkers, ik heb er één te koop voor je.
Neem maar contact met mij op.
dag ik ben opzoek naar een motorblokje van een cz150c
ik heb een nagenoeg compleet rijwielgedeelte
gr Jos