De DKW NZ350-1 is een 2-takt motorfiets uit de Tweede Wereldoorlog. Deze Duitse motorfiets is een doorontwikkeling van de NZ350 die voor het eerst in 1937 werd aangekondigd. De motorfiets in deze restauratie is van 1944 en stond al een tijdje in een schuur te wachten op betere tijden. Die zijn nu aangebroken. Kijk voor het begin van de restauratie onder aan deze pagina.
Lees het restauratieverslag van onder (eerder) naar boven (nu). De eerste berichten staan onderaan de pagina. Ga hier naar de start van de restauratie.
Klaar voor actie
De restauratie van de DKW NZ350-1 is afgerond. De eigenaar is inmiddels met de motorfiets bij de 75-jarige herdenking van D-Day in Normandië geweest. Samen met vele andere historische voertuigen is daar de invasie van de geallieerden herdacht.
Ter gelegenheid van deze herdenking heeft het Nederlandse Ministerie van Defensie een webpagina gemaakt waarin het hoe en waarom van D-day in het kort wordt uitgelegd.
Originele DKW NZ350-1
Deze originele DKW NZ350-1 motorfiets staat in het Horch Museum in Zwickau
Naar verluidt is hij in deze staat gevonden aan het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Geweldig dat dit soort voertuigen bewaard is gebleven. Ze zijn daardoor een goede leidraad bij dit soort restauraties.
STOP RIGHT THERE!
Het had zo maar een foto kunnen zijn op een dag in juni 1944 waarop de geallieerde soldaat op een HD Liberator een Duitse paratroeper op een DKW NZ350-1 was tegengekomen.
Plaats van handeling: Restaurant Aux Trois Matelots in Courseulles-Sur-Mer even ten noorden van Caen.
Maar dat is niet zo. Alleen al door het NL-kenteken. Het is een bewerkte foto die door de eigenaar van de DKW NZ350-1 is genomen tijdens zijn bezoek aan de D-Day herdenking in juni 2019.
D-Day herdenking
Tijdens de herdenking van 75 jaar D-Day in juni van 2019 is de eigenaar met de DKW NZ350-1 naar Normandië geweest.
Hier poseert hij samen met een vriend die voor de gelegenheid op een Harley Davidson Liberator rijdt.
Eén in twee
De 350cc tweetakt 1-cilinder heeft twee uitlaten. Dat is nit ongewoon bij motoren uit die tijd. Ook NSU deed dit op vele modellen.
Het luchtfilter dat aan achter op de carburateur zit werkt op het principe van een cycloon. Eigenlijk net als een Dyson stofzuiger. Door de centrifugale kracht die tijdens het aanzuigen ontstaat worden stof en vuil tegen de zijkant gedrukt en valt alles uiteindelijk onder in twee bakjes. Die kunnen van tijd tot tijd geleegd worden. Simpel en effectief.
‘Taktische Zeigen’
Elk leger heeft zijn eigen tactische tekens. Het is een verzameling symbolen die verwijzen naar eenheden, functies, commandoposten etc.
Dit specifieke teken op het achterspatbord geeft aan dat de motorfiets behoort tot de ‘Kraftradschützenkompagnie’. Kijk hier voor dit soort tekens.
De overige aanduidingen op het spatbord zijn voor de bandenspanning en belasting.
Paratroepen
In de Tweede Wereldoorlog gebruikten den Duitse paratroepen ook motorfietsen. De ‘Falschirmjäger’ zoals de troepen in het Duits heten waren dan herkenbaar aan een speciaal vignet op de motoren.
De eigenaar van de motorfiets heeft bij een Duits bedrijf de sjablonen besteld om deze tekens ook op zijn motorfiets te laten aanbrengen. Het teken stelt een Duitse adelaar voor die in duikvlucht is.
De dit merkteken is een afgeleide van de Fallschirmjäger badge. Lees er hier meer over.
Nummerbord
In het verleden kreeg elke motorfiets voordat hij werd ingezet een militair kenteken op het voorspatbord. In dit geval was dat ook weer de bedoeling. Het originele kenteken was onbekend.
Daarom is in documentatie gezocht naar een vergelijkbare motorfiets in dezelfde uitvoering en daarvan is het registratienummer op het voorspatbord aangebracht.
Originele details
De DKW NZ350-1 is klaar. De motorfiets is zo origineel mogelijk op gebouwd. Ook de DKW aanduiding op de tank is geheel volgens fabrieksspecificatie. Het is geen sticker maar een decal die in water van het dragermateriaal gelost wordt en dan op het lakwerk geschoven wordt.
Decals zijn veel dunner dan vinylstickers en het verschil zie je meteen.
Opbouw vordert
Langzaam maar zeker komt er weer vorm in het project. Het motorblok zit inmiddels ook weer in het frame. Dat is overigens geen eenvoudige klus.
Doordat het motorblok een gietijzeren carter heeft is het heel zwaar. Zeker in vergelijking met gelijksoortige 350cc aluminium blokken. Dit is dan ook een twee-mans klus.
Ontsteking
Vaak zie je dat de koplamp het knooppunt van de elektrische installatie is. Bij de DKW NZ350-1 is dit alles in een bakelieten kastje links onder het zadel aangebracht.
Hierin zit ook de ontstekingsspoel en de spanningsregelaar voor de accu. De hoofdschakelaar zorgt ook voor het inschakelen van de verlichting en heeft ook een stand waarin de motor in geval van een lege accu gestart kan worden.
De enkele zekering beveiligt het totale elektrische circuit.
Veel smeernippels
De DKW NZ350-1 heeft overal smeernippels. Maar niet allemaal waren ze nog bruikbaar. Vandaar dat op alle plaatsen de schroefdraad wordt opgezuiverd. Daarna een nieuwe smeernippel op elk draaipunt.
Kenmerkend voor deze motorfiets is dat elke smeernippel goed zichtbaar moest zijn. Daarom kreeg elk smeerpunt met de hand een kwastje rode verf er om heen. Dat maakt het een stuk makkelijker voor de servicemonteur.
Kleine klusjes
In de achterremtrommel worden nieuwe lagers geperst. De uitsteeksels er omheen vallen in rubberringen in de wielnaaf. Dat geeft wat demping in de aandrijving.
De schroefdraad van verschillende onderdelen heeft in de jaren flink te lijden gehad. Daarom gaat deze kroonmoer even om een tap om de schroefdraad op te frissen.
Chemisch zwarten
Dat is de naam van het proces dat daze onderdelen hebben ondergaan. Net als verzinken is chemisch zwarten een procedé dat bescherming geeft tegen roesten.
Verreweg de meeste bouten zijn van het merk Ribe. De fabriek monteerde deze bouten ook en de eigenaar van deze DKW NZ350-1 heeft een hele partij van deze bouten weten te vinden. Prachtig voor deze restauratie.
Originele onderdelen
Op alle belangrijke onderdelen kom je de kenmerkende DKW ringen tegen die we nu nog van Audi kennen. Deze originele fabrieksonderdelen zijn zeer gewild. Gelukkig heeft deze motorfiets nog heel veel origineels.
Opbouw gaat aan de hand van de documentatie zoals die destijds is gemaakt
Weer in originele kleur
De DKW NZ350-1 is opgebouwd uit heel veel losse onderdelen. Daar kom je achter als elk onderdeeltje in kleur gespoten moet worden.
Meer dan 120 grote en kleine onderdelen hebben hier de kenmerkende beige kleur gekregen van de motoren die in het Afrika korps hebben gediend.
Deze kleur (RAL 7028 Dunkelgelb uit 1943) wordt door een Duitse firma opnieuw gemaakt aan de hand van kleurmonster die over de hele wereld genomen worden van oude legervoertuigen.
Onder deze lak zit de kenmerkende bloedrode menie die ook door de fabriek werd aangebracht.
Creatief uitdeuken
Hier wordt het achterspatbord in vorm gedrukt. Het staal van deze DKW NZ350-1 is nog van ouderwetse kwaliteit. Het laat zich niet zo makkelijk in vorm brengen.
Via oneigenlijk gebruik van een bolkophamer in combinatie met een hydraulische pers werden hardnekkige deuken uit het achterspatbord gedrukt.
Het achterspatbord bestaat uit twee scharnierende helften. De elastieken draad houdt voor de gelegenheid de zaak bij elkaar.
Origineel in panzergrau
Het DKW NZ350-1 motorblok is weer geassembleerd en de carterdelen zijn in de juiste Panzergrau kleur gespoten .
Bovenop de cilinderkop zit de decompressie klep. Die wordt door een kabel aan het stuur bediend als de motor niet door de compressie heen is te trappen.
De motorstandaard is speciaal gemaakt om tijdens de assemblage van het frame de motor goed te kunnen ondersteunen. Schade aan de gietijzeren carterdelen zou onherstelbaar zijn. Bovendien zijn deze onderdelen nauwelijks te krijgen.
Deksels ontlakken
Op de gietijzeren carterhelften en -deksels zat niet de juiste verf. Daarom moesten ze met een afbijtmiddel behandeld worden.
Uiteindelijk werden ze daardoor compleet kaal en kon de nieuwe brandstofbestendige verf er op.
Motorrevisie
Bij de motorrevisie is het 350cc 2-takt blok geheel uit elkaar geweest. Alle lagers, lagerbussen, keerringen en pakkingen zijn vervangen.
Het motorblok is ongelooflijk zwaar. Ongeveer alles behalve de cilinderkop is van gietijzer.
Daarom is het blok in tegenstelling tot soortgelijke blokken niet in je eentje in het frame te tillen.
Originele kleur
Om de DKW NZ350-1 weer in exact de goede kleur te krijgen moesten we op zoek naar een aanwijzing op het frame.
De motorfiets was al eens gespoten of geschilderd, maar het typeplaatje was er nog nooit af geweest.
En daarachter zat gelukkig nog de exacte kleur zoals de motorfiets ooit had gehad.
Eerst maar uit elkaar
De framedelen van de DKW NZ350-1 zijn volledig gedemonteerd en klaar om ontlakt te worden. Vanwege de zeldzaamheid van de onderdelen wordt er niet gestraald. Dit voorkomt eventuele vervorming.
Het frame dat links op de foto staat is een bijzondere constructie van twee geperste stalen helften die elektrisch aan elkaar zijn gelast.
Deze constructie was voor die tijd heel revolutionair. Het lassen van de frames kostte zoveel elektrische energie dat er alleen ’s nachts gelast kon worden.
Stilstand in de schuur
De DKW NZ350-1 die hier gerestaureerd wordt stond al geruime tijd in de schuur van de eigenaar te wachten op restauratie. Er was al een begin gemaakt, maar door tijdgebrek was het project tot stilstand gekomen.
In 1943 wilde het Duitse leger een meer geschikte motorfiets voor het leger. Daarop ontwierp DKW de NZ350-1 op basis van de al bestaande NZ350. De motorfiets in kwestie is gebouwd in 1944. Dat blijkt ook uit het gietijzeren motorblok dat in het begin van de productie is toegepast.
Totaal zijn er zo’n 12.000 gebouwd van eind 1943 tot het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Een hele mooie restauratie.
Ik ben zelf een vroege NZ350 1939 WH Wehrmacht versie tegengekomen vers uit een Italiaanse schuur.
– Plaatwerk is slecht overgespoten na de oorlog in de kleur oud blauw.
– Sporen van camouflage verf (lappendeken verschillende kleuren) is nog op bijna het gehele frame aanwezig.
– Originele DKW logo op de tank in goede staat.
– Plaatwerk wel wat kleine deuken in en hier en daar wat roest (tank, Plaatwerk, koplamp en velgen)
– origineel zwart bakeliet ontstekingskastje (in redelijke staat)
– origineel zwart tudor Spritzkännchen
– Motorblok staat niet vast.
– Zadel en handvaten zijn in 90% gezonde maar 100% originele staat. Geniet wel wat aandacht.
– Framenr x020x7, achterbrug 40×862 en bloknr 118415 goed leesbaar. (x = deels verborgen onder de verf en deels zichtbaar waardoor niet goed afleesbaar).
– Er zitten uiteraard geen papieren bij.
Kortom een leuke Duitse Wehrmacht motor voor een nog gezellig geldbedrag van € 8500 euro in redelijke staat.
Ik was even benieuwd naar het kostenplaatje (ongeveer) van de door jullie uitgevoerde restauratie en wat de geschatte waarde is van deze motor na restauratie, dit om te beoordelen of het het waard is om geld in de restauratie te steken.
Hij moet technisch als nieuw worden, maar de oorspronkelijke patina laklaag met originele logo’s moeten behouden worden en als het mogelijk is herstel naar de volledige camouflage. Uitdeuken van plaatwerk, Na restauratie van de laklaag moet de patina beschermd en geseald worden.
Ik hoor graag van je
Waarom die originele deuken uitdeuken?
Mooie en nagenoeg correcte restauratie.
De kleur is niet Sahara beige, voor het Afrikakorps werd nl. een andere kleurnuance gebruikt.
De kleur is de destijds gekenmerkte RAL 7028, nach Muster. Deze Ral-kleur is in de jaren 50 vervallen.
De late 350-1 versie had weer een andere nuance van RAL 7028, nl. RAL 7028 Ausf. 1944. (CBG: Dank! Is aangepast in de tekst)
Klaarbljjkelijk heb jij een ‘normale’ 350-1, getuige de lakkleur onder het typeplaatje en de ‘vroege’ Hella koplamp, welke al snel werd vervangen door hetzelfde type van Bosch, maar dan met versteviging aan de zijdelingse montagepunten.
V.a. eind 1942 was er ALLEEN nog een kentekenplaat aan de achterkant.
Evt. afbeeldingen van geheel originele NZ’s met kentekenplaat voor bestaan wel, maar die platen zijn nadien aangebracht, niet v.a. fabriek.
De 350-1 is i.i.g. nooit met kentekenmontagepunten v.a. fabriek geleverd. Overigens is n.a.v. het aangebrachte divisieembleem WEL een plausibel kenteken te creeëren, binnen een bepaalde range van aangegeven kentekens naar de Standort van deze div.
Jammer van de niet correcte repro houder voor het Spritzkännchen. Deze versie is gewoon slecht, je krijgt het kannetje er alleen in als de bovenkant met bolle dop gebogen is, dat hoort echter niet zo.
Ik heb evt. nog missende onderdelen voor je.
De 350-1 werd standaard v.a. fabriek met Pagusa duo zadel en duo-voetsteunen geleverd.
Ik heb nog een perfect late Pagusa duo zit met nieuw maar correct zadeldek
Ik heb perfecte repro duo voetsteunen, dus geen BLAU zoals voorheen tot 1943 werd gebruikt.
De 350/43 en de 350-1 hadden extra uitlaatbochtsteunen. Die heb ik ook nog.
PS de correcte en niet de repro RVS uitvoering die hier en daar worden aangeboden.
Je mist ook nog een originele pomp zie ik, die heb ik momenteel niet. Voor 3 maanden terug verkocht.
Vriendelijke groet,
Martin de Graaf
Zoals altijd probeert Martin de Graaf repro spul te verkopen, geproduceerd bij zijn maatje in Polen.
Het is altijd weer smullen van de details en dan met name van de genomen foto´s voor en na de restauratie.
Als leek (maar wel liefhebber) denk ik dan, waar begint Hans in vredesnaam aan als ik al die onderdelen zie binnenkomen.
Een zootje schroot, rijp om afgevoerd te worden naar de afvalverwerking.
Maar nee, niet bij CBG, daar wordt creatief uitgedeukt
Had nog nooit van die term gehoord, maar de betekenis is mij nu na het zien van de foto wel duidelijk.
Je moet er maar opkomen!