Geloof mij, motorrijden zit mij in de genen! Ik heb het van mijn vader, die in 1930 op 22 jarige leeftijd zijn 1e motor kocht.
Dat was een Ariel en kort daarna werd hij in Amsterdam lid van de BSA club. De reden? Zijn beste vriend reed op een BSA en die reageerde spottend op mij vaders aanschaf van een Ariel met de opmerking: Waarom een Ariel, want dat is toch de afkorting van: Alles Rammelt In Ene Los….
Hij heeft motor gereden tot 1940. De 2e wereldoorlog brak uit. Nederland mobiliseerde en motoren werden gevorderd voor het Nederlandse leger. Het was ’s avonds laat toen de Ariel met het kenteken G 70938 op een vrachtauto werd geladen. Ik was 7 jaar, stond erbij en zag mijn vader huilen als een kind toen hij zijn Ariel uit het zicht zag verdwijnen! 
Hij heeft na de oorlog, ondanks zijn betrekkelijk jonge leeftijd en de mogelijkheden, nooit meer de kracht gevoeld om weer te gaan motorrijden. Jammer! Maar zijn zoon en kleinzoon hebben die taak echter op zich genomen en ook zijn achterkleinzoon staat al in de startblokken!
Maar terug naar mijn 1e motor. Het was 1950. Ik was 18 jaar en had al een jaar een redelijke baan, dus werd er koers gezet naar de Motorenhandel Croes en Co aan de Landstraat in Bussum voor de aanschaf van mijn 1e motor: een tweedehands Jawa 250cc die ik in showroom had zien staan. Kleur: Rood. Logisch, andere kleuren waren in die tijd bij Jawa niet verkrijgbaar. Niet helemaal waar overigens, want ik kan mij herinneren, dat de Jawa Twin in die tijd werd geleverd in de kleur grijs met als merk Ogar.
Met glinsterende ogen en nauwelijks in staat een woord uit te brengen liep ik op de Jawa af om hem van dichtbij te bewonderen, niet in de gaten hebbend, dat de heer de Ridder (mede-eigenaar van Croes en Co) al naast mij stond. De koop werd gesloten. Kunt u iets aanbetalen? Helaas, daar had ik niet aan gedacht. Gelukkig had ik mijn vader meegenomen, zodat aan die voorwaarde kon worden voldaan. “U kunt hem met een week ophalen”, aldus de Ridder. Ik was in trance, maar die werd verbroken door mijn vaders opmerking: “Oh ja, hij heeft nog geen rijbewijs!” “Geen probleem”, aldus de Ridder, “Ik geef je wel een week les, kun je daarna afrijden.” Zo ging dat in die tijd.
De volgende dag stond de Ridder al voor de deur met een Jawa. “Stap maar op, ik ga wel achterop zitten”, zei mijn leermeester. Zo trots als een pauw reed ik die dag door Bussum, nagestaard door de jaloerse blikken van mijn vrienden. Ik heb pas nadien begrepen, dat mijn leermeester in de racewereld geen onbekende was. Na een week kon ik in Hilversum afrijden op mijn eigen motor. Het stelde weinig voor. Je moest wat 8-jes draaien, kreeg een route voorgeschoteld die door de examinator werd gevolgd in zijn Citroën Traction Avant. Het resultaat: Geslaagd!
Mijn toenmalige vriend Joop was al in het bezit van een Jawa Twin. Joop was 4 jaar ouder en had al de nodige rijervaring. Ik denk nog wel eens aan zijn opmerking: Rij maar achter mij en wanneer ik schakel, schakel jij ook.” Leuk, maar dat werkte natuurlijk niet. Wij hebben samen met onze vriendinnen vele trips in de omgeving gemaakt, maar ook samen regelmatig onderweg moeten sleutelen aan mijn eerste aanschaf. Want veel vreugde heeft hij mij verder niet gebracht. Het bleek een afgeragd model te zijn. Slecht onderhouden, maar wel mooi gepoetst! Na dik een jaar hem dan ook maar ingeruild voor een ander model, waar ik meer plezier aan heb beleefd: een Jawa Twin!
Jan bedankt voor je uitgebreide uiteenzetting over Croes motoren. Altijd leuk om in het verleden te graven. Ik heb Hans een paar foto’s gemaild van mijn Jawa want krijg ze hier niet geplaatst. Ben nog bezig om de Jawa technisch 100 te maken en voor de rest laat ik ‘m oud.
Gr. Ed
Wel als schrijver van dit artikel, kan ik Ed wel wat meer vertellen over Croes uit Bussum, maar laat ik mij eerst maar even voorstellen.
Mijn naam is Jan Dol. schoonvader van Hans Doorn, ik ben inmiddels 82 jaar en rijd nog iedere woensdag met een kleine groep van vrienden zo’n 200 km motor, niet meer in Holland, maar in de Algarve in Portugal, waar ik al geruime tijd woon. Neen, niet meer op een Jawa, maar op een Triumph America, hoewel mijn motorvrienden hier zweren bij het merk Harley. Maar terug naar Croes en Co., Bussum.
Het was in de naoorlogse jaren de enige motorfietszaak in Bussum en er stonden altijd wel Jawa’s en enkele oude engelse motorfietsen in de showroom. De leiding was in handen van de heren Bakker en de Ridder. Na de aanschaf van mijn eerste Jawa 250cc ééncylinder in 1950 werd hij dus korte tijd later ingeruild voor een Jawa Twin 350cc die enkele jaren weer het veld moest ruimen om plaats te maken voor een nieuwe NSU Max, waar een jaar later een kleine Steib aan werd gekoppeld en dat allemaal bij Croes en Co op de Landstraat in Bussum.
Gedurende die tijd, werd er voor het magazijn een jonge knaap aangenomen, die verantwoordelijk werd gesteld voor de aan- en verkoop van onderdelen. Hij (Frits Schipper was zijn naam) deed niet alleen zijn werk uitstekend en met veel enthousiasme, maar werd ook nog eens verliefd op de dochter van zijn directeur de heer Bakker, wat er toe heeft geleid dat zijn verantwoordelijkheden nog verder werden uitgebreid toen zij in het huwelijk traden.
Na de geboorte van mijn dochter in 1960 (nu de vrouw van Hans Doorn) was het motor tijdperk voorbij en waren het de auto’s (mede door mijn werk) die een belangrijke rol gingen spelen en werd ik pas op mijn 45ste weer een heropstapper en passeerden vele BMW’s de revue.
Helaas niet meer bij Croes en Co, want ook Frits Schipper en zijn vrouw waren tot die conclusie gekomen en werd een omslag gemaakt en stonden er geen motoren meer in de showroom, maar Mazda’s, want het was hen gelukt om als één van de eerste als dealer te mogen optreden in de regio. Frits was een uitstekende verkoper en zorgde voor uitbreiding, zodat een 2e zaak werd geopend in Huizen.
Ik verhuisde van Bussum naar Ermelo (waar nu Classic Bike Garage is gevestigd) en verloor Frits wat uit het oog, maar je komt elkaar altijd weer tegen in het leven en dat bleek ook hier het geval.
Vele jaren later kwam ik weer terug naar mijn hoofdkantoor in Bussum om daar de leiding over te nemen en met zo’n 5 man in de buitendienst
betekende dat een regelmatige vervanging van het autopark, want leasing stond in die jaren nog in zijn kinderschoenen.
Je begrijpt het al, dat werden allemaal Mazda’s, aangeschaft bij mijn oude vriend Frits Schipper van Croes en Co. op de Landstraat in Bussum.
Maar de concurrentie werd heviger voor Frits, maar de oplossing leek nabij. In het bestemmingsplan van de gemeente Bussum bleek dat op de Landstraat nieuwe woningen stonden gepland, zodat het pand van Croes en Co en vele anderen dienden te worden gesloopt.
De eigenaren werden financieel ruimschoots gecompenseerd en Mevrouw Schipper achtte het verstandig, mede gezien hun leeftijd, maar te stoppen met de bedrijfsvoering, maar dat kon Frits niet over zijn hart verkrijgen. Wij kunnen onze trouwe klanten niet in de steek laten meende hij. Een nobel streven, maar zijn klanten lieten hem wel in de steek toen hij elders in Bussum op een wat ongelukkige locatie in een ander pand terecht kwam en gewoon een andere dealer namen voor het onderhoud van hun Mazda. Het werd einde verhaal en Croes en Co hield op te bestaan.
Frits is alweer jaren geleden overleden, maar zijn schoonvader De heer Bakker zal trots geweest zijn op dat jonge joch, wat hij had aangesteld in het magazijn bij Croes en Co. op de Landstraat in Bussum.
Prachtig verhaal om te lezen over mijn vader Frits Schipper en zijn bedrijf Croes & co Bussum!
Mijn vader is helaas overleden op 7 oktober 2010 op 71 jarige leeftijd. Mijn moeder en broer hebben Croes & co nog voortgezet tot en met maart 2013, maar hebben om economische reden het familiebedrijf, na 61jaar, met pijn in ons ieder hart moeten sluiten. Croes & co heeft in totaal 106 jaar bestaan.
Mijn moeder weet nog precies wie u bent meneer Jan Dol. Wij vinden het dan ook erg leuk te lezen hoe u de geschiedenis van Croes & co in het kort beschrijft.
Mijn opa, Johan Bakker, zou zeker heel erg trots op zijn schoonzoon zijn geweest, dat is één ding wat zeker is!
Hartelijke groeten,
Joëlle Schipper
Joëlle,
wat is de wereld toch klein.
Ik heb met enige ontroering je stukje gelezen als antwoord op “mijn eerste motorfiets ” van een jaar geleden.
Dat uitgerekend de dochter van Frits Schipper dit stukje zou lezen, had ik in de verste verte niet verwacht.
Ik was 7 jaar ouder dan je Vader en ben over een paar maanden 83 jaar, maar rijd nog iedere week dik 200 km
motor met mijn vrienden hier die mijn zoons zouden kunnen zijn op afwisselend een Triumph America en een Honda DN-01 die op dit moment mijn voorkeur heeft. Ik loer nog steeds op een Jawa Perak 350 cc, waar ik indertijd op gereden heb, tijdens de Croes periode om hem 100% te laten restaureren door Classic Biike Garage (niet om hem te berijden, maar alleen om naar te kijken) Pure nostalgie. Opmerkelijk is verder, dat uitgerekend de weduwe van mijn toenmalige motorvriend Joop Versteijnen, die zijn Jawa Twin Perak ook bij Croes en Co had gekocht, hier op dit moment een weekje bij ons in de Algarve (waar ik woon) op vacantie is en die ik dus deelgenoot heb gemaakt van jouw reactie, hetwelk ook bij haar emoties heeft opgeroepen.
Doe verder de hartelijke groeten aan je Moeder. Wij delen samen vele dankbare herinneringen
Met vriendelijke groeten,
Jan Dol
jandol@sapo.pt
Hallo,
Ik was en ook mijn ouders, klanten van croes&co! Maar er wordt wel een klein stukje geschiedenis overgeslagen. Want mijn ouders hebben bij de zaak eerst een cognac-kleurige Trabant gekocht en daarna nog een rode. Jaren daarna een bordeauxrode Scaldia. Daarna was croes&co ook nog Skoda-dealer. Toen zij overschakelden op auto verkoop, kon je er òòk nog terecht voor een Heinkel scooter. Pas na de Skoda werd het Mazda. Ikzelf heb mijn eerste Mazda 323 1.4 automatic gekocht. Jah, dat weet ik nog; eerst stond Frits nog af en toe auto’s te poetsen. En toen duidelijk werd, dat ‘het’ wat ging worden met de dochter van Dhr. Bakker, werd hij ook verkoper. Boven de garage woonden in die tijd dat mijn ouders klant waren Dhr en Mevr de Ridder. Ik heb menig maal boven mogen kijken bij het (zeewater-) aquarium. Wij hebben altijd met genoegen contact gehad met de mensen van de garage. Weet u wie ik bijna vergeet? De toenmalige, zeer deskundige chefmonteur Rinus! Hij woonde vlak naast de ingang naar de werkplaats.
Met vriendelijke groet, Richard Latjes
Hallo Hans,
Leuk verhaal over je eerste motor . Het toeval wil dat ik onlangs een Jawa 350 – 354 van 1956 heb gekocht. Deze motor is vrijwel in de originele staat en heeft op het achter spatbord nog een plaatje zitten van handelsonderneming Croes uit Bussum. Ik was benieuwd of er op internet nog iets van Croes te vinden was en kwam zo bij jouw verhaal. Prachtig! met de Jawagroeten van mij (Ed)